Leven in armoede, dat gun je niemand. Al helemaal geen kinderen. Toch is het voor relatief veel Groninger gezinnen de realiteit. Toukomstproject Kansen voor Kinderen ondersteunt hen op een bijzondere manier: een buddy die zelf weet hoe het is om in armoede te leven, begeleidt hen. Het gezin is bovendien leidend: zij geven aan wat ze nodig hebben. Programmamanager Hermien Maarsingh en buddy Diane Velthuis zien dat deze aanpak werkt.
Kinderen die opgroeien in armoede staan al op jonge leeftijd met 1-0 achter. Ze zien frustratie bij hun ouders, voelen de stress en zorgen. Bepaald geen fijne omstandigheden om te op te groeien. Kansen voor Kinderen wil deze kinderen én hun ouders een betere toekomst bieden. Hermien: “Armoede is een complex probleem. Sommige ouders hebben een uitkering, maar er zijn ook werkende ouders die niet rond kunnen komen doordat de kosten zo zijn gestegen. De problemen gaan ook niet alleen over geld, het is een combinatie van zaken die stress en onrust veroorzaken. Ouders zijn bang dat ze hun huis kwijtraken, ervaren gezondheidsproblemen en voelen zich buitengesloten. Vaak wordt de armoede van generatie op generatie doorgegeven, het is lastig dat te doorbreken.”
Vaak wordt de armoede van generatie op generatie doorgegeven, het is lastig dat te doorbreken.
HERMIEN MAARSINGH
Elke euro omdraaien
Dat houdt Kansen voor Kinderen niet tegen. In inmiddels acht Groninger gemeenten staan ervaringsdeskundigen de gezinnen bij en in twee gemeenten gaan ze bijna van start. Diane Velthuis is een van de twee buddy’s in Groningen. Zij zit in West, collega Sabina in Oost. Diane is inmiddels twintig jaar professional in de zorg. Ze weet daarnaast hoe het is om elke euro te moeten omdraaien en intussen als alleenstaande moeder een gezin draaiende te houden. “Ik heb altijd gewerkt, altijd inkomen gehad, maar ik heb ook verkeerde keuzes gemaakt. Bovendien greep ik steeds net mis: ik verdiende nét te veel voor bijvoorbeeld energietoeslag, Stichting Leergeld of de Stadjerspas.”
Relatie opbouwen
Het voordeel van die zware periode: Diane is nog altijd heel zelfredzaam. Ze maakt haar eigen wasmiddel en haalt zo een vaatwasser uit elkaar als die kapot is. Toch zijn het niet alleen de praktische dingen die ze arme gezinnen bij wil brengen, ze hoopt vooral op het gebied van persoonlijke ontwikkeling een steentje bij te dragen. Wekelijks gaat ze bij ‘haar’ gezinnen langs. “Het begint met het opbouwen van een relatie. Soms duurt het even voordat mensen het achterste van hun tong laten zien. Ze hebben veel stress, zitten in de overlevingsstand. Die stress moet er eerst af, dan komen de verhalen wel. Vaak gaan we dan eerst praktisch aan de gang. We brengen bijvoorbeeld de financiën op orde of ruimen de woning op. Dat geeft ruimte en rust.”
Soms duurt het even voordat mensen het achterste van hun tong laten zien. Vaak gaan we dan eerst praktisch aan de gang. We brengen bijvoorbeeld de financiën op orde of ruimen de woning op. Dat geeft ruimte en rust.
DIANE VELTHUIS
Doorbraakteam
Langzaam maar zeker ontdekt Diane wie er achter de problemen zitten en wat hun hulpvraag is. “De belangrijkste vraag daarbij is: wat wil jíj? Waar wil jij aan werken? Zij hebben de regie. Dat kunnen financiën zijn, sociale contacten, hun woning. Ik hoop daarnaast hun zelfbeeld te verbeteren. Als je investeert in je persoonlijke ontwikkeling, werk je duurzamer aan je problemen, weet ik uit ervaring.” Kan iets niet opgelost worden op de reguliere manier, of zijn de problemen te complex, dan is daar het doorbraakteam. Hermien: “Daarin zitten mensen vanuit verschillende gemeentelijke afdelingen en eventueel instellingen en organisaties. Zij kijken naar de situatie en zorgen voor een passende oplossing. Denk aan het plaatsen van een extra woonunit op het erf van een vol gezinshuis, zodat een jongere toch een goede plek heeft voor een stabiel thuis.”
Kan iets niet opgelost worden op de reguliere manier, of zijn de problemen te complex, dan is daar het doorbraakteam.
Juiste training
De combinatie van buddy’s en een doorbraakteam is wat deze aanpak zo bijzonder maakt. Kansen voor Kinderen zorgt ervoor dat de buddy’s en leden van het doorbraakteam de juiste training krijgen. Ze leren hoe de online omgeving werkt en hoe ze een rendements-berekening maken – om maar iets te noemen. Het is de bedoeling dat in 2027 vijftig gezinnen per gemeenten begeleiding krijgen. Hoelang een gezin begeleid wordt, verschilt. Hermien: “Het gaat erom dat ze op een gegeven moment gaan denken: ik kan dit, ik red dit, dit lukt mij. Dat kun je niet in één week voor elkaar krijgen.” Is een traject afgerond, dan verdwijnt een buddy ook niet zomaar uit beeld. “Heeft een gezin een terugval, dan komt de buddy gewoon weer terug.”
Ander leven
Het project loopt nog niet lang genoeg om harde conclusies te trekken, maar Diane merkt wel dat de gezinnen de hulp waarderen. “Ik word een vertrouwenspersoon van ze. Ze kunnen me altijd bereiken, ook in het weekend en op vakantie. Ik vind het knap dat ze zichzelf openstellen voor hulp, dat ze zichzelf een ander leven gunnen. Wij doen onze stinkende best om daaraan bij te dragen. Het is mooi om te zien dat ze dan stappen zetten.”