In deze maatschappij waarin mensen veel met elkaar discussiëren en er veel tegenstellingen zijn tussen bevolkingsgroepen, is het belangrijk dat mensen hun eigen mening durven te vormen en die onder woorden weten te brengen. Onderwijs kan daarin een grote ondersteunende rol spelen.
Onderzoeken van vooronderstellingen
Het vak filosofie daagt leerlingen uit hun vooronderstellingen te onderzoeken. Is liegen altijd verkeerd? Is wetenschappelijke kennis zeker? Is democratie de beste staatsvorm? Veel vmbo-scholen geven dit vak niet, terwijl filosoferen in de basis in ieder mens aanwezig is. Het project Filosofie op het vmbo gaat die kansongelijkheid in het onderwijs tegen.
Serie lessen
Onder leiding van een ervaren filosofiedocent en vakdidacticus worden docenten filosofie gekoppeld aan vmbo-docenten. Samen ontwikkelen zij een serie lessen en voeren deze uit op vmbo-afdelingen in Groningen. Scholen krijgen advies op maat over de mogelijkheden van het aanbieden van filosofie op hun school.
Pilot afgerond
Inmiddels is de pilot van het project succesvol afgerond. Er zijn acht lessen filosofie gegeven op twee scholen: Het Hogeland College in Winsum en het Theda Mansholt College in Appingedam. Op elke school kreeg één vmbo 3-groep de les. De initiatiefnemer is positief verrast over hoeveel verschil er was tussen les 1 en les 8. Het verschil was vooral te zien in de klas met de slechtste startsituatie: leerlingen luisterden daar in les 1 nauwelijks naar elkaar. In les 8 luisterden de leerlingen beter naar elkaar in het klassikale gesprek, hadden zij kennis gemaakt met verschillende perspectieven en standpunten van anderen en konden ze beter uitleggen waarom ze een bepaald standpunt innamen.
Vervolg
Wegens het succes wil de initiatiefnemer de lessenserie uitbreiden. Minimaal een half jaar lang krijgen leerlingen 1 uur per week filosofieles op meerdere scholen in Groningen. Het lesmateriaal wordt via internet gratis beschikbaar gesteld voor alle geïnteresseerde docenten en met de mogelijkheid om ervaringen en tips uit te wisselen. Op die manier willen ze docenten die filosofie op het vmbo willen geven ondersteunen door praktijkkennis te delen en samenwerking te organiseren.
Belangrijk
Dit project biedt Groningen een kans om voorop te lopen in het onderwijs, om te laten zien wat er kan met filosofie in het vmbo en daarmee startpunt te zijn voor een landelijke uitbreiding van filosofie op het vmbo. Het is voor ieder mens belangrijk om kritisch te zijn, na te denken en vragen te stellen. Op wie moet ik stemmen? Wat vind ik belangrijk in het leven? Klopt het wat die ander tegen me zegt?
Veel vmbo-leerlingen krijgen geen les in filosofie. Die ongelijkheid in het onderwijs willen we met dit project tegengaan. Elke leerling in Groningen zou de kans moeten krijgen om te leren filosoferen.
EVA-ANNE LE COULTRE, INITIATIEFNEMER
Lees ook het nieuwsbericht van Rijksuniversiteit Groningen op rug.nl
